د قانون حاکمیت لرونكې ټولنې وده كوي، د پیغمبر د سیرت او كردار پېروي كوؤنكې ټولنه به مخ په وړاندې ځي٬ د وزيراعظم عمران خان د قومي رحمت للعالمين اتھارټي ترسېوري لاندې آن لائن مكالمه كښې خبرې

اسلام آباد۔1جنوری (اے پی پی) وزیر اعظم عمران خان وئيلي دي كومه هم ټولنه چې د نبي كريم
ﷺ د سيرت او كردار پېروي كوي هغه به مخ په وړاندې ځي او نړيوالو اسلامي سكالرانو وئيلي چې د اسلامي ټولنې احياﺀ لپاره به مونږ له د اسوه حسنه پېروي كول وي۔ وزیر اعظم عمران خان د خالي په ورځ د قومي رحمت للعالمين اتھارټي ترسېوري لاندې د ریاست مدینه ، اسلام ، معاشرہ او اخلاقی بیدارۍ په سرخط د آن لائن مكالمې كوربتوب وكړو۔ سیمینار ته د جارج واشنګټن پوهنتون (امریکا) د اسلامک سټیډیز پروفیسر ډاکټر سید حسن نصر ، د زیتونا کالج امریکا صدر ډاکټر حمزہ یوسف ، د کېمبرج مسلم کالج برطانیه ډین ډاکټر عبدالحکیم ، د ملائیشیاء مفکر ډاکټر چندرا مظفر، ډاکټر عثمان باقر ، د ابن خلدون پوهنتون (تركيه) رېکټر ډاکټر رجب شنتک او د متحدہ عرب امارات فتوا کونسل چیئرمین عبداللہ بایا هم خطاب وكړو۔ وزیر اعظم عمران خان د سیمینار پېل كولو سره ټولو ګډون كوؤنكو ته هركلي وئيلو سره ووئيل په سيمينار كښې د ګډون كوؤنكو سكالرانو نه يوه بنيادي پوښتنه دا كول دي چې زمونږ پېغمبر حضرت محمد ۖﷺ مدينې منورې ته تشريف راوړلو سره تر وصال په لس كلونو كښې داسې څه وكړل كوم چې خلك بېخي بدل كړل۔ كومو كسانو چې كوم اهميت نه لرلو هغه د نړۍ لارښود جوړ شول ٬ د جارج واشنګټن پوهنتون د اسلامک سټیډیز پروفیسر ډاکټر سید حسن نصر ددې په ځواب كښې ووئيل دا وئيلې شوي چې پاك پروردګار هغه تن سره مينه كوي كوم چې پاك پروردګار سره مينه لري او پاك پروردګار هغه تن سره مينه نه كوي كوم چې خپل نبي سره مينه نه كوي۔ پس عشق رسول ﷺ د هغه د تعظيم بنياد دې او د هغه پېروي د دين اسلام بنياد دې۔ څوك هم چې په الله ايمان لري هغه له به په قرآن عمل كول وي او د نبي د نمونې پېروي به كول وي۔ هغه ووئيل په هر يو مذهب كښې الله د دغې مذهب مؤسس له ځينې نوموړي شخصيات وركوي كوم چې د دغه مؤسس پېغام مخ په وړاندې بيايي۔ هغه ووئيل د حضرت عیسیٰ علېه السلام منونكي چې كوم كردار په عيسائيت كښې ترسره كوي هغه د بدھ مت منونكي په بدھ مت كښې ترسره كوي۔ دغسې په اسلام كښې هم د عربو نه هغه ساده مزاج لرونكي كسان وو د كومو زړونه چې دومره پاك وو چې د اسلام پېغام هغوي بېخي بدل كړل او دې لپاره هغوي د هر څه قربانولو ته چمتو شول۔ په ابتدا كښې دا يو وړوكې ټولګې وو كوم چې وروستو په مدينه كښې ښه وده وكړو۔ دوئي خپل سوچ دغه پېغام ته وسپارلو٬ خپلې خبرې ئې بدلې كړې ٬ خپل ژوند ئې بدل كړو۔ هغه ووئيل مدينه هغه اولنۍ ټولنه ده چرته چې د نبي علېه السلام تعليمات عملي كړې شول كومه چې ټول عمري له يوه نمونه پاتې شوې ده۔ هغه ووئيل مونږ له به د دې نه زده كړه كول وي٬ او مونږ له به هغه معاملې زده كول نه وي كومې چې بدلې شوي دي۔ هغه ووئيل د ارتقا او جديديت د ودې په اړه چې مونږ كومې خبرې كوؤ هغه ټولې سطحي دي۔ وزيراعظم د ډاكټر حمزه يوسف نه پوښتنه وكړه چې په اسلامي نړۍ كښې داسې هېوادونه شته كوم چې تر ټولو زيات بدعنوانه ګڼلې شي مونږ د نبي علېه السلام پېروكار يؤ د كال 622عیسوي نه تر 632عیسوی نبي علېه السلام داسې څه وكړل چې ورسره د وګړو د اخلاقياتو او معاملاتو د معياراتو كچه پورته شوه چې ورسره يو عظيم ملت رامخې ته شو او آيا دا ممكن ده چې كه د خاص معيار اخلاقيات موجود نه وي نو آيا ټولنه انصاف ته وده وركولې شي ولې چې د نړيوال سياست د خپلې تجربې په بنياد دا وئيلې كېدې شي چې انصاف او د قانون حكمراني د يوې مهذبې معاشرې بنيادې دې۔ د دې په ځواب كښې د زېتونا كالج امريكا صدر ډاكټر حمزه يوسف ووئيل زه به دا ووايم چې د اسلام نه وړاندې عرب د اخلاقياتو د اعلی تصوراتو مالكان وو۔ ريښتيا او سخاوت دوئي لپاره ډېر مهم صفات وو۔ په ديانتدارۍ به عرب وياړ لرلو ٬ هغوي به دروغ نه برداشت كول۔ هغه ووئيل د نبي علېه السلام فرمان دې چې زه د اخلاق بشپړولو لپاره رالېږلې شوې يم۔ په دوئي كښې د كردار د وجود سوچ وو خو ددوئي كردار ناوړه شوې وو۔ هغوي متكبر او مغرور وو۔ دې ته نبي علېه السلام خاص پاملرنه وكړه۔ نبي علېه السلام د زړونو طبيب وو۔ هغه ووئيل قرآن د ورورولۍ دا تصور وركړې دې چې هغوي به د يو بل خيال ساتلو۔ هغه ووئيل كومې ټولنې ته د كتلو په وخت به تاته هغه څيزونو پلو خپل پام ګرځول وي كوم چې كار كوي او صحت مند دي او كوم چې كار نه كوي د هغې درملنې كول دي۔ هغه ووئيل په درملنو كښې وخت لګي۔ هغه ووئيل تر كومې چې د اخلاقياتو خبره ده نو په ټولنه كښې ټول عمري اخلاقي بنيادونه موجود وي۔ اخلاق زمونږ د فطرت برخه ده۔ په دې موقعه وزيراعظم ووئيل د كال 622 نه تر631عیسوی چې چې كوم بدلون رامخې ته شو زه غواړم زمونږ ځوان كول په دې پوهه شوي چې هغوي كردار څنګه بدل كړو۔ مونږ د نبي علېه السلام ژوند په ټولنه كښې د اخلاقياتو رويې معيار پورته كولو له څخه وكاروو؟ ددې په ځواب كښې د کېمبرج مسلم کالج برطانیې ډين ډاكټر عبد الحكيم ووئيل دا يوه ښه پوښتنه ده۔ د اسلام د راتلو نه وړاندې د غېر معمولي معجزې د سياق او سباق په تناظر كښې پوښتنه كېږي٬ د اسلام ابتداء د اخلاقیات د كومې تبلیغی احیاء نتيجه نه وه اګركه د اخلاقيات احېاﺀ غېر معمولي وه بياهم يو نوې ډول روحاني انقلاب رامخې ته كړې شو۔ هغه ووئيل مونږ دا محسوس كړې چې نوې مسلمانانو ته ښودلو لپاره تر ټولو مؤثر تحرير سيرت النبي (ص) دې۔ هغه ووئيل هغوي د اسلام په اړه هېڅ خبر نه دي هغوي د لمونځ طريقه زده كوي۔ د سیرت النبیۖ واقعاعت هره اونۍ هغوي كښې بدلون رامخې ته كوي۔ وزیر اعظم عمران خان ووئيل زمونږ د پېغمبر (ص) فرمان دې چې ستاسو نه وړاندې قومونو ځكه تباه شول چې هغوي د قوي او كمزوري لپاره بېل بېل قانون وو۔ وزیراعظم ووئيل د نړۍ حوالې سره دا زما تجربه ده چې يوازې هغه ټولنې وده كوي چرته چې حاكميت د قانون وي٬ وزيراعظم ووئيل زه دا هم محسوسوم چې حضور نبي كريم (ص) رحمت للعالمين دې له دې كبله چې كومه بشري ټولنه د هغه د سيرت او كردار پېروي كوي هغه به مخ په وړاندې ځي۔ هغه پوښتنه وكړه چې په دې كښې كوم ربط شته چې كه يوه ټولنه مخصوص اخلاقي معيارات او ضابطه اخلاق نه لري نو آيا هغه انصاف وركولې شي۔ د دې په ځواب كښې د ملائيشيا مفكر ډاكټر چندرا مظفر ووئيل د قانون د حاکمیت پوښتنه ډېره مهمه ده۔ په موجودہ نړۍ كښې دا يو لويې چېلنج دې كوم چې وزيراعظم په ګوته كړې دې۔ په دې مسئله به غور كول وي كومه چې مونږ حل كولې نه شؤ او دا مسئله په انسان كښې د روحاني بدلون راوستلو ده۔ هغه ووئيل دا يو ګران چېنلج ځكه دې چې ذاتي ګټې ټولې عمري قوي وي۔ مونږ له به د نبیۖ د مثالونو نه زيات نور څه وركول نه وي۔ هغوي په خپل دور كښې دا بدلون ليدلې دې۔ هغه ووئيل په ملائیشیاء كښې تر 30 یا 40 كلونو د خپل كردار حوالې سره خلق په انفرادي توګه زبردست وو ٬ هغوي تر زياتې مودې دا حالت په ځائې وساتلو بيا د هغوي كردار كمزورې كېدل پېل شو۔ نو د دولت زياتوالي سره هغه مضبوط سوچ په شا روان شو۔ دا يوه داسې مسئله ده چې دې ته به ژور سوچ كول او دې پلو به خاص پام ګرځول وي۔ داسې زده كړې به وركول وي چې مونږ د مخصوص اقدارو تسلسل په ځائې وساتلې شوؤ۔ وزيراعظم ووئيل د پاكستان يو عظيم دانشور ډاكټر اشفاق احمد ماته وئيلي چې د 50 په لسيزه كښې هغه كله چیئرمین ماؤ سره ملاقات وكړو نو د هغه نه ډېر متاثره شو۔ پخوانو غلام هېوادونو به دغه لارښودو پلو كتل كومو چې د خپلو هېوادونو د آزادۍ لپاره جنګونه كړي۔ چیئرمین ماؤ هغه ته ووئيل چې پاكستان يو عظيم هېواد دې۔ هغه د خپلې خبرې په وضاحت كښې په پاكستان كښې د چين د سفير د برج لوبه كوؤنكي يو ملګري قيصۍ واوروله كوم چې ګرمۍ كښې خولې خولې وو٬ هغه به په خپل سر اوبو اچولې او بيا به ئ برج كولو۔ د چين سفير د پوښتنې په ځواب كښې دغه پاكستاني ووئيل زما روژه ده۔ د چين سفير ووئيل د اوبو يو ګوټ ولې نه كوې نو د هغه چې كوم جواب وو د هغې نه زه دا نتيجه راويستلې شم چې دا يو عظيم هېواد دې او دا د هغه خلكو هېواد دې كوم چې يو اعلی قوت ته ځواب وركوؤنكي دي ، داسې خلك به ټول عمري ايماندار وي ٬ خپل ټېكسونه به وركوي ٬ داسې ټولنه به ډېره طاقتوره وي۔ په دې اړه د ملائیشیاء د یونیورسټی آف ملایا پروفېسر ډاکټر عثمان باقر ووئيل پیغمؐبر ۖ هغه بنياد كېښودلو كوم چې په مدينه كښې د كاميابۍ او كامرانۍ ضمانت وركړو۔ هغه ووئيل په سنت كښی د نبي علېه السلام د ژوند ظاهري او باطني دواړه اړخونه شامل دي۔ د مدينې ټولنه د علم په بنياد روشن خياله وه۔ مونږ روشن خياله لارښودو او پېروكارو ته اړتيا لرؤ۔ هغه ووئيل نبي علېه السلام زمونږ لپاره رول ماډل دې ٬ مونږ له به د هغوي د سيرت په بېلو ژبو كښې تشريح كول وي۔ د وزيراعظم د پوښتنې په ځواب كښې د ابن خلدون پوهنتون (تركيه) رېكټر ډاكټر جرب شنتك ووئيل د عملي ژوند سره په اړوند موضوعاتو مونږ ته د جمع كېدو موقعه كمه ترلاسه كېږي۔ د رياست مقصد دا دې چې هغه دې د رسول كريم (ص) ژوندې پاتې كېدل باوري كړي ولې چې د نبي سنت كوم يو ذات لپاره نه بلكې ټولنې لپاره وو۔ دا مونږ لپاره ډېر مهم دې بايد دې پلو مونږ رجوع وكړؤ۔ هغه ووئيل نبي كريم (ص) چې په مدينه كښې څه كړي دي د هغې ځواب مونږ ته په قرآن كښې ترلاسه كېږي۔ د وزيراعظم په مدينه كښې د بدلون پوښتنې په اړه د متحده عرب امارات د فتوا كونسل چيئرمېن عبد الله بابا ووئيل د وحی د لارې خلكو ته حقائق معلوم شول۔ نبی علېه لاسلام د قرآن پاك د تعليماتو عملي نمونه وو۔ هغوي خلكو ته قرآن ورسولو۔ د هغوي ناسته ولاړه ٬ خبرې د نوې قدرونو عملي څرګندونه وه۔ حضرت عائشه رضي الله عنها د نبي علېه السلام كردار د قرآن عكس وګرځولو۔ نبي علېه السلام د خلكو سوچ بدل كړو۔ د خلكو ترمينځه ئې ورورولي په ځائې كړه۔ هغه ووئيل ايمان د مدينې د ټولنې بنيادي مهمه ستن وه۔ هغه ووئيل يو بل بنيادي اصول د رسول علېه السلام فرمانبرداري وه۔ د الله تعالی ارشاد كه تاسو الله سره مينه كول غواړۍ نو د نبي اطاعت وكړۍ الله به تاسو سره مينه وكړي۔ دا د اللہ او رسولۖ سره د مينې هغه راز دې د كوم څرګندونه چې د هغوي د هداياتو فرمانبردارۍ او هغوي سره پېوست پاتې كېدو سره كېږي۔